Przeszłości nie można zmienić, ale czy można o niej zapomnieć?
W sierpniu 1939 roku Inga Sobik ma siedemnaście lat i żyje nadzieją na wielką miłość, rodzinę, słowem - szczęście. Wybuch wojny sprawia, że jej marzenia schodzą na drugi plan, a ona sama, jako c贸rka powstańca śląskiego, zostaje wysłana na roboty przymusowe do Niemiec. Przyjaźń i miłość, jakie tu niespodziewanie znajduje, pomagają jej przetrwać ten trudny czas. Wkr贸tce Inga wraca w rodzinne strony i zaczyna układać sobie życie w realiach odmienionej, powojennej Polski, kt贸ra w niczym nie przypomina kraju, za kt贸rym tak tęskniła. Miejsca i ludzie, kt贸rych znała i kochała, powoli odchodzą w przeszłość, a myśl o lepszym jutrze wydaje się nierealną mrzonką. Tymczasem na świat przychodzi syn Ingi, Waldek zwany Mutkiem, a w życiu rodziny Sobik贸w rozpoczyna się zupełnie nowy rozdział...
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Marian Piegza.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Przez większość życia uważałem Ślązak贸w za jaskiniowc贸w z kilofem i roladą. Swoją śląskość wypierałem. W podstaw贸wce pani Chmiel grała nam na akordeonie Rotę, a ja nie miałem pojęcia, że 贸w plujący w twarz Niemiec z pieśni był moim przodkiem. O swoich korzeniach wiedziałem mało. Nie wierzyłem, że na Śląsku przed wojną odbyła się jakakolwiek historia. Moi antenaci byli jakby z innej planety, nosili jakieś niemożliwe imiona: Urban, Reinhold, Lieselotte. P贸źniej była ta nazistowska burdelmama, major z Kaukazu, pradziadek na "delegacjach" w Polsce we wrześniu 1939, nagrobek z zeskrobanym nazwiskiem przy kompoście. Coś pękało. Pojąłem, że za płotem wydarzyła się alternatywna historia, dzieje odwr贸cone na lewą stronę. Postanowiłem pokręcić się po okolicy, spr贸bować złożyć to w całość. I czego tam nie znalazłem: blisko milion ludzi deklarujących "nieistniejącą" narodowość, katastrofę ekologiczną nieznanych rozmiar贸w, opowieści o polskiej kolonii, o separatyzmach i ludzi kibicujących nie tej reprezentacji co trzeba. Oto nasza silezjogonia.
Zbigniew Rokita
UWAGI:
Bibliografia na stronach 305-[313]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Zbigniew Rokita.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Kopalnia przeszłości i niedom贸wień. Opowieść o historii małej, wielkiej i tej niesłusznie pomijanej. Powieść o rodzinie, Śląsku i kobietach.
Holandia, początek XXI wieku. Katarzyna pracuje na uniwersytecie, wiodąc życie wsp贸łczesnej emigrantki. Jest samodzielna, wykształcona, ma terapeutę i panią do sprzątania. Wyjeżdżała z kraju z nadzieją na europejskie standardy traktowania, karierę naukową i ucieczkę od rodziny, z kt贸rej na dobrą sprawę została jej już tylko babcia. Wydaje się więc, że wszystko poszło po jej myśli... Może z wyjątkiem zaburzeń odżywania, z kt贸rymi wciąż nie może się uporać.
Śląsk, schyłek lat czterdziestych XX wieku. W chorzowskich zakładach azotowych trwa mordercza walka o realizację planu trzyletniego. W wysiłkach o przyszłość swoją i ludowej ojczyzny nie ustaje Marijka, marząca o tym, by zostać przodownicą pracy. Na jej oczach formuje się nowy świat, w kt贸rym postawna dzioucha upatruje szans na awans społeczny, wyrwanie się spod kurateli matki i szczęście u boku ukochanego Alojza. I wszystko wskazuje, że powinno się udać. Do czasu.
Marijka nigdy nie dowie się o istnieniu Kasi, a Kasia natrafi na ślad Marijki przypadkiem, gdy zobaczy tajemniczą postać na fotografii ukrywanej przez babcię. Po latach i pewnej szczeg贸lnej rozmowie telefonicznej postanowi zrozumieć dlaczego. Wyruszy do kopalni rodzinnej przeszłości i wieloletnich niedom贸wień.
Śledząc historię g贸rniczej rodziny, Anna Dziewit-Meller opowiada o mrocznych latach czterdziestych ubiegłego wieku, klasowej emancypacji i problemach, kt贸re dotykają nas dziś. Nade wszystko brutalnie szczerze i niezwykle empatycznie m贸wi o tym, co wciąż niesłusznie pomijane: o udziale kobiet w małej i wielkiej historii.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Anna Dziewit-Meller.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Przedostatni sołtys wsi Katowice, kt贸ry ani myślał zostać miastowym. Trzy licealistki skazane przez sąd za protest przeciw zmianie nazwy miasta na Stalinogr贸d. G贸rnicy z Grupy Janowskiej tworzący po szychcie mistyczne obrazy. C贸rka znanego pisarza Wilhelma Szewczyka cierpliwie tłumacząca ojca z jego ONR-owskiej przeszłości.
"Miasto to opowieść, kt贸ra się składa z tysięcy drobnych historii" - pisze Malinowska, po czym za pośrednictwem barwnych los贸w swoich bohater贸w opowiada historię Katowic od czas贸w, gdy były jeszcze błotnistą wsią. Podejmuje temat masowej emigracji ze Śląska do RFN, bada świadectwa krwawo stłumionych protest贸w w kopalni Wujek, przygląda się złożonej - i dla wielu kontrowersyjnej - idei Ruchu Autonomii Śląska.
W swoim reportażu o Katowicach biegle korzysta z dw贸ch perspektyw - krytycznej wychowanki przykopalnianej dzielnicy Giszowiec i czułej obserwatorki miasta zbudowanego na przemyśle, kt贸re musiało z niego zrezygnować, by określić swoją tożsamość na nowo.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 313-[318]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Anna Malinowska.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Rok 1912. Młody niemiecki oficer w stanie spoczynku, Jorg, przybywa do przemysłowego miasta Schwientochlowitz na G贸rnym Śląsku, aby zgodnie z zaleceniem ojca poznać tajniki pracy tutejszej huty żelaza. Wkr贸tce w sklepie ze słodyczami poznaje Albinę Schmeiduch - nieśmiałą polską wdowę samotnie wychowującą c贸reczkę. Żadne z nich nie podejrzewa jeszcze, że ich płomienny romans da początek skomplikowanej historii kilku pokoleń świętochłowiczan, kt贸rych życie przypadnie na burzliwe czasy wojny i okupacji, komunizmu i długiej drogi do jego upadku. W tych nieprzewidywalnych czasach jedyną ostoją jest miasto Schwientochlowitz - Świętochłowice, gdzie splątane języki niemiecki, polski, śląski, a także jidysz tworzą fascynującą sagę o zwykłych mieszkańcach uwikłanych w wielkie wydarzenia XX wieku.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Marian Piegza.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 006182 od dnia 2024-04-17 Wypo偶yczona, do dnia 2024-06-17
Styczeń 1945. Rodzina Karola Plocha z trwogą, ale i z nadzieją oczekuje wkroczenia do Katowic wojsk Armii Czerwonej. Nikt nie wie, jak wyzwoliciele potraktują wielokulturowe miasto, w kt贸rym splata się historia dw贸ch narod贸w. Tutaj polsko-niemieckie małżeństwa - takie jak Karola i Margot - są powszechne.
Miesiąc p贸źniej, gdy wydaje się, że trudny wojenny czas już za nimi, do domu Ploch贸w pukają mężczyźni z biało-czerwonymi opaskami na ramionach. Karol bez żadnego wyroku trafi a do Świętochłowic, gdzie na terenie dawnego niemieckiego obozu koncentracyjnego zgotowano ludziom piekło. Panem życia i śmierci jest tu znany z okrucieństwa komendant Salomon Morel.
Ogrody na popiołach to powieść o ludziach, kt贸rych skazano na niewyobrażalne cierpienia z powodu narodowości, wyznania, języka, a najczęściej bez żadnego powodu. To opowieść o tuszowanej latami tragedii, kt贸ra dotknęła Ślązak贸w, wzbudzając poczucie ogromnej niesprawiedliwości.
UWAGI:
Bibliografia na stronie [303]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Sabina Waszut.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 006149 od dnia 2024-03-13 Wypo偶yczona, do dnia 2024-05-12
Po buncie generała Franco w lipcu 1936 roku przeciwko rządowi Frontu Ludowego w Madrycie prawie dwustu śląskich robotnik贸w wyjechało do Hiszpanii bronić Republiki, praw robotniczych i swoich marzeń.
Historia jest polem walki. Wymazuje jedne losy, ozłaca drugie. Dzieje międzynarodowych ochotnik贸w podczas wojny w Hiszpanii są tego dowodem. W okresie PRL często m贸wiono o nich, wspominając "postępowe tradycje oręża polskiego". Dziś, gdy wahadło polityczne wychyliło się w przeciwną stronę, odsądzani są od czci jako "żołnierze Stalina". Ta książka przywraca pamięć o nich jako o ludziach z krwi i kości, a nie z propagandowych pomnik贸w - stawianych czy obalanych. To historia widziana oczyma Ślązak贸w, kt贸rych los rzucił za Pireneje, a potem rozsiał po całym świecie. A w tle ludowe dzieje G贸rnego Śląska, tak często zniekształcane.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Dariusz Zalega.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Podczas rekonstrukcji historycznej przedstawiającej obronę wieży spadochronowej w Katowicach w wojnie 1939 roku ginie student ze Świętochłowic. Nieszczęśliwy wypadek? Nadkomisarz Polański nie wierzy w taką wersję zdarzenia i wraz ze swoim zespołem rozpoczyna skomplikowane śledztwo, konfrontując się z czymś, czego nawet on nie m贸gł przewidzieć.
Będzie musiał poznać zar贸wno mroczną historię Świętochłowic, związaną z komunistycznym obozem koncentracyjnym Zgoda, jak i r贸wnie ponurą wsp贸łczesność mieszkańc贸w tego podupadającego śląskiego miasta. A do tego okiełznać podkomisarz Łukowską, kt贸ra została zesłana do Katowic za liczne grzechy. I szczerze nie znosi Śląska, tak samo jak nowych koleg贸w.
Czy za kolejnymi zbrodniami naprawdę stoi miłość? Także do ojczyzny? Czy może raczej mają one związek z historią Ślązak贸w dręczonych i mordowanych w obozie Zgoda?
Katowice. Jest p贸藕ne lato 2011 roku, w zaro艣lach nad brzegiem Boliny zostaje znalezione cia艂o m臋偶czyzny z rozbit膮 g艂ow膮 i z ran膮 w brzuchu zrobion膮 nietypowym narz臋dziem. Nadkomisarz Edmund Pola艅ski przejmuje 艣ledztwo wraz z ma艂o dobranym na pierwszy rzut oka zespo艂em, w sk艂ad kt贸rego wchodzi energiczny i b艂yskotliwy Adam Tyszka oraz pedantyczny mi艂o艣nik zdrowego od偶ywiania Krzysztof Mateja. Sprawa zab贸jstwa nie post臋puje, natomiast pojawiaj膮 si臋 nowe w膮tki zwi膮zane z wcze艣niejsz膮 kradzie偶膮 obraz贸w namalowanych przez miejscowych artyst贸w-prymitywist贸w skupionych w Grupie Janowskiej. Dochodzenie obejmuje coraz szersze kr臋gi, a ambitna prokurator Aldona Mrozowska sugeruje powi膮zania mordercy Stefana Wilka z lokalnymi okultystami. W 艣ledztwie pojawiaj膮 si臋 w膮tki dotycz膮ce hitlerowskich zbrodni wojennych na Ukrainie w 1941 roku. Pola艅skiemu brakuje twardych dowod贸w, a policja aresztuje ochoczo przyznaj膮cego si臋 zar贸wno do kradzie偶y obraz贸w, jak i do pope艂nienia morderstwa malarza Huberta Zdziebczoka. Ale nadinspektor nie wierzy podejrzanemu...
Tom 2
Ukochaj na 艣mier膰
Podczas rekonstrukcji historycznej przedstawiaj膮cej obron臋 wie偶y spadochronowej w Katowicach w wojnie 1939 roku ginie student ze 艢wi臋toch艂owic. Nieszcz臋艣liwy wypadek? Nadkomisarz Pola艅ski nie wierzy w tak膮 wersj臋 zdarzenia i wraz ze swoim zespo艂em rozpoczyna skomplikowane 艣ledztwo, konfrontuj膮c si臋 z czym艣, czego nawet on nie m贸g艂 przewidzie膰. B臋dzie musia艂 pozna膰 zar贸wno mroczn膮 histori臋 艢wi臋toch艂owic, zwi膮zan膮 z komunistycznym obozem koncentracyjnym Zgoda, jak i r贸wnie ponur膮 wsp贸艂czesno艣膰 mieszka艅c贸w tego podupadaj膮cego 艣l膮skiego miasta. A do tego okie艂zna膰 podkomisarz 艁ukowsk膮, kt贸ra zosta艂a zes艂ana do Katowic za liczne grzechy. I szczerze nie znosi 艢l膮ska, tak samo jak nowych koleg贸w. Czy za kolejnymi zbrodniami naprawd臋 stoi mi艂o艣膰? Tak偶e do ojczyzny? Czy mo偶e raczej maj膮 one zwi膮zek z histori膮 艢l膮zak贸w dr臋czonych i mordowanych w obozie Zgoda?
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Tychy. To właśnie tutaj w plebiscycie roku 1921 czterech na pięciu mieszkańc贸w zagłosowało za przyłączeniem regionu do Polski. Dwie dekady p贸źniej niemal wszystkich obywateli wciągnięto na volkslistę. Kim są 贸wcześni tyszanie? Polakami? Niemcami? Dwudziestojednoletnia Hilda Widera tego nie rozumie. Jej ojciec Achim ma na to jedną odpowiedź: "Ślązakami". Ślązacy muszą być mądrzy. I muszą być gotowi na ponoszenie konsekwencji swoich decyzji. Jak Achim. Jak Hilda. Jak jej siostra bliźniaczka Rosa... Pod koniec wojny Wilhelm Jenike, porucznik Luftwaffe ma tylko jedno marzenie: przestać śnić koszmary o zabijaniu, ukryć się przed żarłoczną wojenną machiną. Nim jednak stanie oko w oko z rzeczywistością, najpierw zderzy się z jadącą na rowerze Hildą Widerą i trafi do miejscowego szpitala - wprost pod opiekę pięknej Rosy.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Justyna Wydra.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni