Książka Pawła Smoleńskiego prowadzi czytelnika po meandrach irackiej historii najnowszej, pr贸bując przedstawić ten kraj w subiektywnym, niezwykle barwnym kalejdoskopie os贸b, miejsc i wydarzeń. To Irak od środka, widziany często jakby "ukrytą kamerą". Autor unika podsumowań i jednoznacznych ocen, ukazując życie w zmaltretowanym kraju oczami jego zmaltretowanych mieszkańc贸w. Z reportaży tych wiele o Iraku się możemy nauczyć, choć świat to zbyt daleki, zbyt odmienny, aby go dobrze zrozumieć. O tym właśnie książka Smoleńskiego przekonuje i to chyba jedna z jej największych zalet. Nic bowiem nie ma gorszego niż uproszczenia, kt贸re pozwalają nam oceniać innych tylko wedle własnych doświadczeń i przyzwyczajeń.
UWAGI:
Bibliogr. s. [287].
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Okrucieństwo dyktatury, nędza wolności, arogancja najeźdźc贸w. Wszystko to i o wiele więcej zobaczymy w dramatycznych opowieściach Irakijczyk贸w, kt贸re powierzyli Pawłowi Smoleńskiemu. Nie jest to książka wpisująca się w sp贸r o słuszność lub niesłuszność interwencji wojskowej w Iraku. To rzecz o losie kraju i ludzi, po kt贸rych przejeżdżały walce Historii. Wreszcie z dala od zgiełku telewizyjnych fajerwerk贸w i wojennej propagandy możemy wsłuchać się w głosy Irakijczyk贸w. Są r贸żne, bardzo r贸żne. I nic tu nie jest proste ani oczywiste, zwłaszcza dla nas, ludzi z innego świata. Posłuchajmy tych głos贸w. Koniecznie. (Artur Domosławski)
Nigdy nie byłem w Bagdadzie. Wiem jednak - po przeczytaniu książki Pawła Smoleńskiego - że uczynię wszystko, by tam pojechać. By poznać to niezwykłe - w swym micie i w swym nieszczęściu - miasto kalif贸w i dyktator贸w, miasto buntownik贸w i ludzi przetrąconych, miasto, kt贸re zmaga się ze swoim losem. Irak jest wielkim i ciężkim doświadczeniem naszego czasu. Udział Polski i Polak贸w w misji stabilizacyjnej to często przedmiot krytyki. Byłem innego zdania. Uważałem, że wsparcie akcji militarnej przeciwko reżimowi, kt贸ry terroryzował, torturował i zabijał Irakijczyk贸w, to wojna sprawiedliwa. Ale można wygrać wojnę i przegrać pok贸j. Pasjonująca książka Pawła Smoleńskiego utwierdziła mnie w tym przekonaniu. Tłumaczy, jak bardzo skomplikowany jest dzisiejszy Irak. Co najważniejsze jednak: cała europejska i amerykańska, a także polska debata na temat Iraku odbywa się praktycznie bez udziału samych Irakijczyk贸w. Z kart książki przemawiają właśnie Irakijczycy. Warto ich wysłuchać. (Adam Michnik)
Książka Pawła Smoleńskiego jest znakomitym przykładem reportażu literackiego i zajmuje godne miejsce w tradycji tego nurtu ostatniego p贸łwiecza, obok takich autor贸w jak Pruszyński i Wańkowicz. Jest dziełem rozgrywającym się - jak każda dobra literatura - na r贸żnych planach. Przede wszystkim jest reportażem o Iraku, ale autor nie zatrzymuje się na komentowaniu doraźnych wydarzeń i komunikat贸w z linii frontu. Stawia sobie zadanie dużo bardziej ambitne - chce zrozumieć społeczeństwo muzułmańskie, jego kulturę, tradycję i spos贸b myślenia. Obiera drogę, kt贸rą reporterzy podążają od czas贸w Herodota - rozmowy z ludźmi i relacjonowania ich opowieści. (Ryszard Kapuściński)
UWAGI:
Bibliogr. s. [295].
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Pasjonująca opowieść o państwie Izrael. W dwudziestu kilku znakomitych reportażach Paweł Smoleński prowadzi nas po zaułkach izraelskich miast, po miasteczkach i kibucach, po plażach, knajpach i świątyniach. Wszędzie, gdzie się da, w salonach i na bazarach, rozmawia z ludźmi. Słucha ich opowieści. I pisze: o Fatimie i innych kobietach ze stowarzyszenia Sziruk jadących z misją do kobiet izraelskich, o życiu osadnik贸w w Strefie Gazy i o likwidacji żydowskich osiedli, o chorobie zwanej syndromem Jerozolimy, o rozpaczy i nadziei, o kibucu Beverly Hills na pustyni Negew, o murze oddzielającym Izrael od terytori贸w palestyńskich i powszednim życiu po obu jego stronach, o rabinach i sprzedawcach marihuany, o chasydach i tych, kt贸rzy przyjechali budować nowe państwo, o wierze i odchodzeniu od wiary, o polityce i codziennym życiu, o lęku i jego przełamywaniu, o konfliktach i podziałach, o Izraelu Amosa Oza i Etgara Kereta, o zapachach i kolorach, o Żydach z Polski, Maroka, Rumunii, Jemenu, Ukrainy, Etiopii, o tym niezwykłym, unikatowym tyglu kultur, religii, czas贸w, obyczaj贸w. Pisze o "idei, kt贸ra była najpierw" i o ziemi, na kt贸rej przyszło ją urzeczywistnić.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Wyniszczona trwającą od dwudziestu pięciu lat wojną domową, sterroryzowana samob贸jczymi atakami terrorystycznymi, doświadczona klęską głodu Somalia od lat plasuje się w czoł贸wce państw, w kt贸rych panują najtrudniejsze warunki życia. Zagraniczni dziennikarze nie ruszają się nigdzie bez uzbrojonych po zęby ochroniarzy, ale miejscowi muszą radzić sobie sami. Niekt贸rzy - tak jak Baszir, właściciel hoteli, w kt贸rych zatrzymują się wszyscy zagraniczni goście w Mogadiszu - wierzą, że w Rogu Afryki jeszcze będzie lepiej. Wielu straciło nadzieję; poddali się, żyją z dnia na dzień, troszcząc się tylko o to, by zdobyć kolejną porcję khatu, narkotyku, kt贸ry żuje dziewięćdziesiąt procent somalijskich mężczyzn.
Kobiety nie mogą sobie pozwolić na rezygnację - mają dzieci. W kraju legendarnej kr贸lowej Araueelo, kt贸ra przed wiekami odsunęła mężczyzn od władzy, kobiety wciąż walczą o przetrwanie dla swoich rodzin. Wyplatają koszyki i maty z resztek starych work贸w wygrzebanych na wysypisku śmieci. Pracują w policji, zakładają organizacje wspierające uchodźc贸w. Sprzedają khat na rogach ulic. W kolorowych czadorach, czasem przymierające głodem, ale wciąż piękne jak modelki. Kr贸lowe Mogadiszu.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Pawe艂 Smole艅ski.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Przejmujący obraz cierpień Palestyńczyk贸w żyjących na terytoriach zdominowanych przez Izrael, skł贸conych i pogrążonych w beznadziei. Najwyższą cenę płacą ci spośr贸d nich, kt贸rzy szukają dr贸g pokojowego wsp贸łżycia z Izraelczykami. Ten wizerunek nakreślił polski pisarz, znany z pogardy dla antysemityzmu i z sympatii do Izraela. Taki sam zesp贸ł emocji, kt贸ry nakazuje Smoleńskiemu nakładać okulary proizraelskie, powoduje, że są to okulary izraelskiego demokraty, zwolennika pokoju i pojednania z Palestyńczykami. W Palestyńczykach widzi Smoleński Żyd贸w Bliskiego Wschodu, dyskryminowanych, poniewieranych, odzieranych z godności i bezsilnych. W swoją refleksję o tragicznym konflikcie autor włączył wrażliwość dziecka polskiej historii - jej dziej贸w dramatycznych i heroicznych, jej glorii i mizerii, jej honoru i szaleństwa. Nieprzypadkowo jeden z bohater贸w tej książki, młody izraelski prawnik i obrońca prześladowanych Palestyńczyk贸w, odwołuje się do doświadczenia swego ojca, ofiary czystki antysemickiej w Polsce w 1968 roku. Tę książkę gorąco polecam tym wszystkim, kt贸rzy chcą rozumieć złożoność świata naszych wybor贸w politycznych i moralnych.
Adam Michnik
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Po zmianie granic w Polsce Ludowej zostało siedemset tysięcy Ukraińc贸w. Nie pasowali do nowej wizji państwa, dlatego wiosną 1947 roku władze postanowiły "rozwiązać ostatecznie problem ukraiński".
Rozpoczęto deportacje, kt贸re objęły wszystkich "podejrzanych o ukraińskość", włączając Łemk贸w i mieszane rodziny polsko-ukraińskie.
Zmasowana akcja trwała trzy miesiące. Niekt贸rzy badacze przyjmują, że zakończyła się na przełomie września i października 1947 roku, ale mniej systematyczne wyw贸zki ciągnęły się jeszcze przez wiele lat. W sumie wywieziono około 140-150 tysięcy os贸b.
W wielu wsiach w Bieszczadach, Beskidzie Niskim, na Lubelszczyźnie i Chełmszczyźnie zapadła cisza. Wysiedleni zamieszkali kilkaset kilometr贸w dalej, w okolicach Olsztyna, Morąga, Giżycka, Węgorzewa, w Zielonog贸rskiem, na Dolnym Śląsku i Pomorzu Zachodnim. Odtąd towarzyszył im strach, przekazywany z pokolenia na pokolenie.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 221-[222]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Pawe艂 Smole艅ski.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Po wyjściu z Egiptu, po czterdziestu latach tułaczki na pustyni, kiedy odeszło na tamten świat pokolenie malkontent贸w i niedowiark贸w, Pan kazał Mojżeszowi wejść na g贸rę z łańcucha Abarim i pokazał mu kraj, kt贸ry wybrał dla swojego ludu. Mojżesz był już stary, niedołężny i miał nigdy nie postawić stopy na ziemi Izraela. Ale zanim umarł, poprosił Boga, by wskazał jego następcę, kt贸ry wprowadzi nar贸d wybrany do Ziemi Obiecanej. "Weź Jozuego, syna Nuna" - odpowiedział mu Pan.
Na Zachodnim Brzegu biblijne opowieści sprzed tysięcy lat znaczą tyle samo, co doniesienia prasowe, są r贸wnie realne i aktualne. Dla coraz liczniejszych żydowskich osadnik贸w słowa Księgi są podstawą roszczeń do tej ziemi. Ale co począć z arabskimi sąsiadami? Uwikłani w historię Izraelczycy i Palestyńczycy tkwią w pułapce nienawiści, od kt贸rej nie ma ucieczki.
Paweł Smoleński po raz kolejny imponuje bezstronnością i wnikliwością spostrzeżeń. Patrzy, słucha, zadaje pytania i pr贸buje opisać świat wymykający się łatwym ocenom.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 333-[334]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Pawe艂 Smole艅ski.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Zielone migdały to owoc podr贸ży do Iraku i Kurdystanu, kt贸re autor odbył w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Smoleński odwiedza miejsca konstytuujące kurdyjską tożsamość - muzeum ludob贸jstwa w Halabdży i jazydzkie sanktuarium Lalisz, ale spotyka się też ze zwykłymi ludźmi w ich codziennym życiu, z powracającymi do kraju emigrantami i tymi, kt贸rzy bez wahania oskarżają rządzących o nepotyzm. Ta książka to opowieść o autonomicznym regionie z niezależnym prezydentem, własną flagą i ambasadorami, choć wciąż pozbawionym granic. O narodzie, kt贸ry skutecznie opiera się fundamentalizmowi islamskiemu i o ludziach pełnych marzeń.
UWAGI:
Bibliogr. s. [173].
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni