Nie tak daleko leży kraj, w ktĂłrym ludzie od ponad trzech dekad żyją w lockdownie. To Armenia, ktĂłra z powodu zamkniętych granic z Turcją i Azerbejdżanem, morderczego konfliktu o GĂłrski Karabach, uzależnienia od Rosji, ekstremalnie trudnej sytuacji gospodarczej i postępującego rozkładu państwa jest izolowana na arenie międzynarodowej. Ale ormiańskie zamknięcie ma też silny wymiar mentalny. Między Ormianami a resztą świata istnieje nieprzekraczalna granica inności.

Armenia. Obieg zamknięty to prĂłba przybliżenia skomplikowanej historii tego kraju i zrozumienia tożsamości Ormian. Maciej Falkowski, ktĂłry przez wiele lat poznawał Armenię od środka, przywiĂłzł ze swych podrĂłży fascynujące opowieści o ormiańskiej przeszłości i teraźniejszości. Opowiada więc o stolicy i prowincji, o polityce i codziennym życiu, o stanowiącym kość niezgody z Azerbejdżanem GĂłrskim Karabachu, ale przynosi też czytelnikom historie ze wschodniej Turcji, z Gruzji, Rosji, Bliskiego Wschodu, dawnych KresĂłw Wschodnich, Wenecji i wielu innych miejsc, do ktĂłrych los przez wieki rzucał Ormian. Jego książka jest jednak nie tylko opowieścią o Armenii i Ormianach, ale także o tym, jak bardzo historia może definiować wspĂłłczesność. Tytułowy obieg zamknięty to bowiem rĂłwnież przyczynek do refleksji nad odpowiedzialnością elit za losy zwykłych ludzi, nad tym, jak ideologiczne wizje lub brutalne interesy tych pierwszych często na wiele dekad decydują o życiu tych drugich.

Los często wystawia nas na prĂłby. Jednak warto mu zaufać, by się wreszcie przekonać, że nic nie jest takie, jakim się wydaje.

Antonina ma wszystko, co wydaje się potrzebne do szczęścia: urodę, pieniądze, niezależność, kochających rodzicĂłw. Żyje jak w bajce, brakuje jej tylko księcia na białym koniu. A co, jeśli zamiast niego pojawi się... pastuszek w pamiętającej czasy Związku Radzieckiego zdezelowanej ładzie? Ile można zrobić dla miłości, o ktĂłrej się tak marzyło? Czy w pozornie poukładanym życiu Antoniny jest miejsce na zmiany? I czy ona sama jest gotowa na szczęście?

Człowiek wymyśla sobie, że pojedzie gdzieś daleko, do jakiegoś mniej lub bardziej egzotycznego kraju, i spodziewa się nie wiadomo czego. To znaczy wiadomo, czego się spodziewa - przynajmniej tego, że znajdzie się w miejscu, z ktĂłrym nic go nie wiąże, bo wszystko jest tu inne niż tam, skąd przyjechał. Gdzie będzie mĂłgł sobie powiedzieć - jestem tu, a rĂłwnie dobrze mĂłgłbym być gdzie indziej. Więc jedzie. I prędzej czy pĂłźniej wpada w pułapkę. Bo im uważniej przygląda się temu miejscu, im dłużej rozmawia z zamieszkującymi je ludźmi, tym bardziej złudna okazuje się jego chwilowa wolność. Już nie ma sensu "być gdzie indziej". Już wiadomo, że trzeba będzie tu wrĂłcić. A kiedy się wraca, wszystko komplikuje się jeszcze bardziej.