Na początku ubiegłego stulecia wydawało się, że piękny świat dworĂłw, polowań i uczt będzie trwał wiecznie. Jednak wojenne zawieruchy rozproszyły ludzi, a pałace obrĂłciły się w ruinę. To, co ocalało, zabrał komunizm. Zofia i Staś Tarnowscy - wokĂłł ktĂłrych ogniskuje się opowieść - długo nie mogli znaleźć dla siebie miejsca na obczyźnie. Dziś potomek rodu Tarnowskich wyrusza na poszukiwanie swoich polskich korzeni. Nikogo przy tym nie wybiela, dąży do uchwycenia prawdy, czasem gorzkiej i niewygodnej. Pisze o burzliwych losach trzech pokoleń galicyjskiej arystokracji: o powrocie do rodzinnych majątkĂłw po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku i o pĂłźniejszej walce z plagą grabieży, o beztroskich latach spędzonych w stolicach kulturalnych świata i życiu w pustynnym kurzu obozĂłw wojskowych - ale też o miłości, zdradzie i zemście.

Książka przedstawia zagadnienia z zakresu historii społecznej okresu II wojny światowej. Z powodu złożoności sytuacji narodowościowej i politycznej wojna dotknęła ludność Śląską w sposĂłb szczegĂłlny. Miliony osĂłb stąd uciekło bądź zostało wypędzonych, miliony przybyło - wielokrotnie wbrew własnej woli. Tym zmianom demograficznym jest poświęcona niniejsza praca.Tom składa się z dwĂłch części. Pierwsza zawiera artykuły pracownikĂłw naukowych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz Uniwersytetu Opolskiego. Na podstawie materiałĂłw wspomnieniowych i prywatnej korespondencji zostały opisane m.in. wojenne i powojenne doświadczenia GĂłrnoślązakĂłw wcielonych do Wehrmachtu, losy członkĂłw przedwojennej mniejszości polskiej oraz rodzin przesiedlonych na GĂłrny Śląsk ze wschodnich wojewĂłdztw II Rzeczypospolitej. OmĂłwiono także kwestię dezintegracji rodzin gĂłrnośląskich w rezultacie deportacji do Związku Sowieckiego w 1945 r.Na część drugą składają się prace studentĂłw historii Uniwersytetu Opolskiego, oparte na zebranych przez nich relacjach ich krewnych.Przedstawiają one życie codzienne i losy ich własnych rodzin, eksponując troski i zmagania ludzi, ktĂłrzy stali się ofiarami wojny i przesiedleń.Dotyczy to zarĂłwno autochtonicznych ŚlązakĂłw, osĂłb z rĂłżnych stron Polski, ktĂłre po wojnie zdecydowały się przenieść na Śląsk, jak i rodzin wysiedlonych z KresĂłw Wschodnich. (www.azymut.pl).