"Każdy widzi swoje, ale nigdzie nie ma człowieka".
Mało kto po przeczytaniu tej książki uwierzy, że jest to debiut, że Agata Listoś-Kostrzewa nie opublikowała już tuzina książek, przy pisaniu kt贸rych wyrobiła sobie tę dokumentacyjną skrupulatność i zachwycającą zdolność literackiego wędrowania przez czas i przestrzeń. Pytam całkiem poważnie: gdzie nauczyła się tak mistrzowsko splatać wątki? Czy od samego Sebalda wzięła tę pokorę wobec dziej贸w i swobodę pisania o nich? A przecież Bytom to taki ogromny, onieśmielający temat. Temat na dzieło życia. Tyle światła i opowieści można odnaleźć w Bytomiu i Bytomiem opisać. Bo historia, bo Polacy, Niemcy, Ślązacy. Bo węgiel, galman, srebro, żelazo, cynk. Bo skarby, legendy, katastrofy, klątwy i wielka polityka. Bo w losie tego miasta mogą się przejrzeć dziesiątki przemysłowych miast z tej części Europy. Jednak tak wspaniałą książkę napisano tylko o jedynym z nich. [Filip Springer]
To, co zdecydowało o powstaniu Bytomia, jego bogactwie i tradycji, miało stać się jego zagładą.
Gdyby Stalin nie wskazał palcem tego miejsca na mapie. Gdyby Bierut nie krzyknął: "Węgiel to największe bogactwo Polski!". Gdyby Bytom nie stał się scenografią działań polityczno-gospodarczych, kt贸rych serce biło pod miastem. Gdyby tłustego węgla nie pilnował potężny piaskowiec. Gdyby nie wjechała tu pod ziemię pierwsza w Europie lokomotywa z napędem elektrycznym. Gdyby Karol Godula nie zostawił swojego majątku sześciolatce, czyniąc z niej śląskiego Kopciuszka. Gdyby Śląsk nie wr贸cił do macierzy. Gdyby za węglem nie szło szczęście i nieszczęście Bytomia. Gdyby świat nie był taki, że roz jest tak, a roz tak."
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach: 409-437. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Agata Listo艣-Kostrzewa.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Bartosz Gardocki po pięciu latach rzucił pracę w agencji public relations, żeby spełnić swoje marzenie - zostać taks贸wkarzem. Jego pasażerami są między innymi: Hanna Krall, Tomasz Stańko, Zbigniew Wodecki, Rafał Trzaskowski, ale i sprzedawca skarpet spod Dworca Centralnego, powstaniec warszawski, lewicowy baron, pan Marek, kt贸ry odwiedza prostytutki, niewidomy o nazwisku Drakula, sfrustrowana matka...
W książce "Kurs na ulicę Szczęśliwą" taks贸wka jest jak konfesjonał, a jej kierowca jak spowiednik. Tych kilkanaście minut intymności przypomina jazdę windą z obcym człowiekiem. Kierowca i pasażer są skazani na swoje towarzystwo, czują nawzajem sw贸j zapach. Niekt贸rzy nie patrzą taks贸wkarzowi w oczy, traktują go jak maszynę, do kt贸rej wrzucili monetę, nic nie m贸wią. Inni m贸wią bez przerwy.
Bartosz Gardocki po pięciu latach rzucił pracę w agencji public relations, żeby spełnić swoje marzenie - zostać taks贸wkarzem. Kiedy usiadł za kierownicą, poczuł się szczęśliwy. Szybko się okazało, że jego pasażerowie też szukają szczęścia.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Bartosz Gardocki.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Na ci臋偶kim kacu : nowa Rosja Putina i duchy przesz艂o艣ci Tytuł oryginału: "Long hangover : Putin`s new Russia and the ghosts of the past". "Nowa Rosja Putina i duchy przeszłości "
Shaun Walker, wieloletni rosyjski korespondent "Independenta" i "Guardiana", dokonał wnikliwej wiwisekcji jednego z ostatnich i największych europejskich mocarstw - wsp贸łczesnej Rosji pod rządami Putina.
Rosji, kt贸ra marzy o nowym 1945 - roku chwały, militarnego triumfu i powrotu do statusu światowego supermocarstwa. Rosji, kt贸ra jest krajem dotkniętym zbiorową i dobrowolną amnezją. Krajem ludzi, kt贸rzy wyparli ze świadomości najciemniejsze karty swej historii.
Gł贸wną osią książki są relacje z wydarzeń 2014 roku, kt贸ry miał być powrotem Rosji do "narod贸w pierwszej kategorii". Walker zawsze znajduje się w centrum wydarzeń: obserwuje z bliska propagandowe zabiegi Rosji podczas zimowej olimpiady w Soczi i znajduje się wśr贸d demonstrant贸w podczas Euromajdanu w Kijowie. Zapuszcza się na front w Donbasie, gdzie rozmawia zar贸wno z ukraińskimi rebeliantami, jak i z byłymi rosyjskimi żołnierzami, kt贸rzy utrzymują, że przyjechali tu walczyć z ukraińskim faszyzmem. Relacjonuje także aneksję Krymu, przy czym nie kreśli czarno-białej wizji świata, według kt贸rej Rosja jest zła, a Ukraina dobra. Siła książki polega na pokazaniu tych dw贸ch kraj贸w i dw贸ch narod贸w w tragicznym zwarciu.
Walker snuje opowieść, w kt贸rej historia i wsp贸łczesność przeplatają się ze sobą niemal na każdym kroku. Łączy pogłębioną analizę polityczną najnowszych dziej贸w Rosji z historią jednostki. Rozmawia ze wszystkimi, kt贸rzy chcą z nim rozmawiać - ukraińskimi rebeliantami, rosyjskimi żołnierzami i zwykłymi, szarymi obywatelami, kt贸rzy każdego dnia mierzą się z ciężkim kacem mocarstwowej codzienności.
Można streścić tę książkę za pomocą liczb: Do jednej czwartej sołectw nie dociera żaden transport publiczny. Średni wiek polskich wagon贸w to dwadzieścia pięć lat. Zaledwie co 贸smy Polak nie ma ani nie zamierza mieć auta w gospodarstwie domowym. W 1989 roku polską koleją podr贸żowało miliard pasażer贸w rocznie. Dziś - o siedemset milion贸w mniej.
Można też spr贸bować streścić ją inaczej: Halina nie ma prawa jazdy, więc rzadko wychodzi z domu. Grażyna jechała pociągiem, kt贸ry się palił. Mieszkańcy Rasz贸wki ukradli pociąg prezydentowi Lubina. W Łubkach bus nie przyjechał, bo kierowca musiał obejrzeć mecz.
Witamy w centrum Europy.
Prawie czternaście milion贸w Polak贸w ma wszędzie daleko.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 224-236. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Olga Gitkiewicz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Od czasu pierwszego przejazdu pociągu z Paryża do Konstantynopola w 1883 roku, jego pasażerowie mogli na własne oczy oglądać niedostępne im wcześniej zakątki świata. Farovik, norweski pisarz, historyk, dziennikarz i podr贸żnik, zabiera czytelnika w podr贸ż wsp贸łczesnym Orient Expressem. Autor wyrusza wiosną z Londynu i w dwa miesiące przemierza 12 kraj贸w, 22 miasta - przez romantyczny Paryż, zaskakujące Bukareszt i Sofię, docierając aż do rajskiej Samarkandy.
Dzięki tej książce dowiecie się m.in. co zainspirowało Agathę Christie do napisania "Morderstwa w Orient Expressie". Autor rysuje przed nami realia i historię odwiedzanych miejsc, a obrazu dopełniają spotykane przez niego barwne postacie. Uzupełnia tym samym naszą wiedzę o społeczeństwach europejskich i bliskowschodnich, o kt贸rych wciąż - jak się okazuje - niewiele wiemy.
To obowiązkowa pozycja dla miłośnik贸w dalekich wypraw i każdego, kto chciałby poznać sekrety tego kultowego pociągu.
UWAGI:
Mapy na wyklejkach. Bibliografia na stronach 613-[624]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Torbjorn Farovik ; przek艂ad Anna Kurek.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
INNA GRUZJA. Merabi ma 36 lat, pracuje w firmie ubezpieczeniowej, ma trzy siostry - i uwiera go Gruzja. M贸wi: - Budujemy szklane domy, robimy euroremont, ale zaraz spod spodu wychodzi grzyb, bo nie ocieplimy ścian, a zimą nie włączymy kaloryfera, bo nas na to nie stać. Ale chcemy być nowocześni, więc kupujemy to, co kojarzy nam się z Zachodem. Z klatek - brudnych i śmierdzących, bez światła i z przeciągami, bo z jakichś powod贸w od zawsze buduje się je bez szyb - wchodzisz w świat jak z Dynastii: złoto, szezlongi i kominki, w kt贸rych nikt nie pali, bo są tylko na pokaz. Na pokaz w Gruzji są też zmiany. Mimo ustawy antydyskryminacyjnej i r贸wności płci wpisanej w konstytucję, kobieta na stanowisku to wciąż rzadkość, a osoba transpłciowa może zostać pobita na ulicy - i nikt jej nie pomoże. Stasia Budzisz, reporterka zajmująca się Gruzją od dekady, bada problemy kraju zamykanego często w skojarzeniach z gościnnością, smaczną kuchnią i malowniczymi krajobrazami. Jej bohaterami są wykluczeni, osoby z niepełnosprawnościami, członkowie mniejszości LGBT, kobiety i mężczyźni - zwykli Gruzini, kt贸rzy czekają na prawdziwe zmiany. Razem z nimi autorka wchodzi za drzwi gruzińskich dom贸w. Burzy fasadę.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Stasia Budzisz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Polowanie na Escobara : historia najs艂ynniejszego barona narkotykowego Tytuł oryginału: "Killing Pablo : the hunt for the World`s greatest outlaw". "Historia najsłynniejszego barona narkotykowego "
Pablo Escobar - jeden z najbogatszych kryminalist贸w w historii. U szczytu potęgi kontrolował 80% światowego rynku kokainy, dyktując warunki kolumbijskiej władzy i grając na nosie Stanom Zjednoczonym. Rozpętał terror zamach贸w i krwawą wojnę narkotykową. Jego sława wykroczyła daleko poza granice obu Ameryk. Bezwzględność, arogancja i wyrachowanie sprawiły, że imię Escobara do dziś owiane jest legendą, a jego biografia stała się podstawą popularnego serialu "Narcos".
Mark Bowden pokazuje, że rzeczywistość może być o wiele bardziej przerażająca niż fikcja. W swoim szczeg贸łowym śledztwie odsłania kulisy wieloletnich zmagań amerykańskich i kolumbijskich władz z Kr贸lem Kokainy.
UWAGI:
Bibliografia na stronach 423-[446]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Mark Bowden ; prze艂o偶y艂a Agnieszka Kalus.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
W Polsce jest sto dwadzieścia jednostek penitencjarnych - zakład贸w karnych i areszt贸w śledczych. Zwieńczone drutem kolczastym mury pną się do nieba w centrach miast, wyrastają na przedmieściach, g贸rują nad miasteczkami. Statystyczny osadzony w polskim więzieniu jest mężczyzną. Odbywa karę za przestępstwo przeciwko mieniu, najczęściej za kradzież z włamaniem. Wyrok - od trzech do pięciu lat.
Najpierw przechodzi się przez bramę, kt贸ra strasznie trzeszczy. To trzeszczenie zapamiętuje się do końca życia - m贸wi Robert. Edward ubolewa, że prawdziwych git贸w już nie ma. Tomasz w tym samym roku został ojcem i zabił człowieka. Wszyscy musieli nauczyć się żyć więzieniu. A to inne życie niż tamto na zewnątrz.
Nina Olszewska rozmawia z ludźmi, dla kt贸rych świat zatrzymał się na kr贸cej lub dłużej. Ich dzieci rosną, zaczynają i kończą szkoły, bliscy rodzą się i umierają - lub zapominają. Statystyki m贸wią, że mniej więcej połowa tu wr贸ci. Trudno uwierzyć, że tak im nie po drodze z wolnością, że dobrze im za tym murem. A jeśli nie dobrze, to jak?
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Nina Olszewska.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
W 1967 r. Roy Bates, emerytowany brytyjski oficer, zajął opuszczoną platformę przeciwlotniczą na wodach międzynarodowych, a następnie nazwał ją Sealandią i ogłosił się jej księciem. W 1996 r. artysta Lars Vilks nazwał skrawek szwedzkiego wybrzeża Ladonią, tworząc swoje państwo dzieło sztuki, kt贸rego hymnem jest odgłos kamienia wpadającego do wody.W 2013 r. pewna dziewczynka z Virginii, Emily, zapytała tatę, czy mogłaby zostać prawdziwą księżniczką. P贸ł roku p贸źniej jej tata utworzył na pustyni Kr贸lestwo P贸łnocnego Sudanu, a swoją c贸rkę uczynił księżniczką. W 2016 r. Mieszko Makowski założył Kr贸lestwo Kabuto. Jego terytorium mieści się na działce pod Radomiem. Kr贸l Mieszko był rozczarowany Polską, więc stworzył państwo, w kt贸rym wartością nadrzędną jest absolutna wolność.To tylko przykłady kilku mikronacji - wsp贸łczesnych twor贸w parapaństwowych - i ich pomysłodawc贸w opisanych w tej niezwykłej książce. Bohaterowie Macieja Grzenkowicza to zapaleńcy, idealiści, outsiderzy, kt贸rym obecna oferta państwowa nie odpowiada, dlatego tworzą swoje. Swoje tycipaństwa.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Maciej Grzenkowicz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
To może być dom z dwuskrzydłowymi drzwiami. Stoi na uboczu, kawałek na wsch贸d od Pereł. W pokoju z drewnianą podłogą czerwonoarmiści trzymali konie. Z sypialni rodzic贸w widać sad. Na prawo od wejścia był gabinet taty. A obok niego, tam, gdzie jest posadzka z betonu, jedli jeńcy. Może nie być w tym domu nic ważniejszego niż rozpadająca się szafa z koszulami ojca na wieszakach. To może być r贸wnież ceglany czworak, dom wcale nie z wyboru, ale z przymusu, za kt贸ry po wojnie otrzymało się odszkodowanie - i lalkę po c贸rce bauera. To może być most w nie swoim kraju. Rzeka, kt贸rej brzegi spinał, wciąż płynie, chociaż on istnieje już tylko na mapach - i niemieckich, i polskich. To może być jezioro, kt贸re zamieszkiwały kormorany, po nich gawrony, potem krzyczące mewy, a wreszcie − łabędzie nieme. I to właśnie tych ptak贸w mogło p贸źniej być żal najbardziej, gdy przyszło uciekać przed nacierającym frontem. Zamalowane okna to książka o tym, że miejsce człowieka nie zawsze jest tam, gdzie się urodził i gdzie mieszka. Trudno wytłumaczyć, dlaczego go tu ciągnie, dlaczego chce to miejsce ocalić albo dlaczego tęskni za nim przez całe życie. W tych opowieściach z terenu dzisiejszych Mazur mieszają się losy: polskie, niemieckie, ukraińskie, ale nie ma w nich wielkiej polityki. Są ludzie obciążeni niedopowiedzianą przeszłością.
UWAGI:
Tekst tak偶e na stronie 2. i 3. ok艂adki. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Anna Liminowicz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni