Reforma rolna, czyli wywłaszczenie wielkich właścicieli ziemskich i przekazanie części ziemi chłopom, przeprowadzona latach 1944-1945 to jedno z najsłabiej zbadanych wydarzeń w powojennej historii Polski. W czasach PRL pr贸bowano przede wszystkim udowodnić, jak bardzo polepszyła sytuację chłop贸w i robotnik贸w rolnych. Po 1989 roku ukazały się liczne wspomnienia ziemian, opisujące proces wywłaszczenia, a publikacje dotyczące wsi skupiły się na okresie p贸źniejszym, zwłaszcza na chłopskim oporze wobec kolektywizacji i na społecznych konsekwencjach funkcjonowania PGR-贸w.
Książka Anny Wylegały wypełnia tę lukę i wpisuje się w obecny trend szerszego zainteresowania historią przez pryzmat los贸w zwykłych ludzi. Odpowiada na pytanie, jakim doświadczeniem była reforma rolna dla poszkodowanych, czyli ziemian, dla tych, kt贸rzy z niej skorzystali, a zatem służby folwarcznej i bezrolnych chłop贸w, a także rzeszy mniej lub bardziej zaangażowanych świadk贸w.
Autorka przygląda się r贸wnież konkretnym miejscom i społecznościom: dworom, kt贸re po 1945 roku zamieniono na biura sp贸łdzielni, mieszkania dla kierownik贸w PGR-贸w, przedszkola, świetlice, domy dziecka i ośrodki zdrowia; wsiom, w kt贸rych na skutek podziału pańskiej ziemi zmieniła się struktura przestrzenna, hierarchia społeczna, tradycje i życie codzienne. Jest to r贸wnież opowieść o tym, jaka jest pamięć o reformie - wśr贸d potomk贸w chłop贸w i potomk贸w ziemian, jakie są wsp贸łczesne postawy wobec dawnego dworskiego i ziemiańskiego dziedzictwa oraz jak funkcjonuje dzisiaj podworska przestrzeń.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 369-382. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Anna Wylega艂a.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Chachary opowiadają marginalizowaną i przemilczaną historię regionu. Bez większego teoretyzowania, ale i ze szczyptą refleksji. Śląsk był zawsze był wykorzystywany, jeśli nie przez lokalnych arystokrat贸w, to przez Polskę, czy Niemcy. Autor przygląda się historii regionu od samego początku, aż po czasy wsp贸łczesne. Wydobywa to, co pozostaje w cieniu historii, niemniej pozostaje konkretne, dające się udowodnić, dzięki statystykom i wydarzeniom, w tym mikrohistoriom.
“Chachar" to wedle słownik łobuz, nicpoń, wł贸częga, czy nędzarz. Nic przyjemnego, ale może jest dobrym symbolem tego, co nie pasuje do oficjalnej, dominującej narracji? Zalega oddaje głos biedującym chłopom, wykorzystywanym robotnicom, przepracowanym g贸rnikom, czy buntującym się pracowniczkom. Opisuje przemiany, kierat ciężkiej pracy oraz strajki i walki o niezależność i sprawiedliwość społeczną.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Dariusz Zalega.
DOST臉PNO艢膯:
Zwr贸cona ale zarezerwowana. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Autorka Służących do wszystkiego wraca do tematu wiejskich kobiet, ale tym razem to opowieść zza drugiej strony drzwi chłopskiej chałupy. Podczas gdy Maryśki i Kaśki wyruszają do miast, by usługiwać w pańskich domach, na wsiach zostają ich siostry i matki: harujące od świtu do nocy gospodynie, folwarczne wyrobnice, mamki, dziewki pracujące w bogatszych gospodarstwach. Marzące o własnym ł贸żku, butach, szkole i o zostaniu panią. Modlące się o posag, byle "nie wyjść za dziada" i nie zostać wydane za morgi. Dzielące na czworo zapałki, by wyżywić rodzinę. Często analfabetki, bo "babom szkoły nie potrzeba".
Nasze babki i prababki.
Joanna Kuciel-Frydryszak daje wiejskim kobietom głos, by opowiedziały o swoim życiu: codziennym znoju, lękach i marzeniach. Ta mocna, głęboko dotykająca lektura pokazuje siłę kobiet, ich bezgraniczne oddanie rodzinie, ale też pragnienie zmiany i nier贸wną walkę o siebie w patriarchalnym społeczeństwie.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 471-489. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Joanna Kuciel-Frydryszak.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 007206 od dnia 2024-05-06 Wypo偶yczona, do dnia 2024-06-05
REZERWACJE:
OPERACJE:
W kolejce czeka 5 os贸b. W kolejno艣ci: 000574015972007425018265018218
W wigilijną noc 1863 roku w lubelskiej wsi przychodzi na świat chłopiec o niezwykłych niebieskich oczach. Jego los wydaje się przesądzony - będzie jednym z milion贸w chłop贸w w nieistniejącej na mapie Rzeczpospolitej. Lecz w sercu dorastającego Macieja rodzi się marzenie - chciałby sam napisać historię swojego życia...
Czas przemija, jedna wojna przechodzi w drugą, państwa znikają i pojawiają się na mapach. Szalejące w Europie wichry historii nie omijają ani małej wioski, ani wielkiego miasta, o kt贸rym skrycie śni Maciej. W tym niespokojnym świecie jedynym, czego może uchwycić się człowiek, jest dłoń drugiego człowieka, a prawdziwym cudem codzienności pozostaje niezmiennie rodzina.
UWAGI:
Stanowi cz臋艣膰 1. cyklu. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Maria Paszy艅ska.
W wigilijn膮 noc 1863 roku w lubelskiej wsi przychodzi na 艣wiat ch艂opiec o niezwyk艂ych niebieskich oczach. Jego los wydaje si臋 przes膮dzony - b臋dzie jednym z milion贸w ch艂op贸w w nieistniej膮cej na mapie Rzeczpospolitej. Lecz w sercu dorastaj膮cego Macieja rodzi si臋 marzenie - chcia艂by sam napisa膰 histori臋 swojego 偶ycia... Czas przemija, jedna wojna przechodzi w drug膮, pa艅stwa znikaj膮 i pojawiaj膮 si臋 na mapach. Szalej膮ce w Europie wichry historii nie omijaj膮 ani ma艂ej wioski, ani wielkiego miasta, o kt贸rym skrycie 艣ni Maciej. W tym niespokojnym 艣wiecie jedynym, czego mo偶e uchwyci膰 si臋 cz艂owiek, jest d艂o艅 drugiego cz艂owieka, a prawdziwym cudem codzienno艣ci pozostaje niezmiennie rodzina.
Tom 2
Skrawki nadziei
Ciszakowie wiod膮 spokojne 偶ycie w warszawskiej kamienicy na Smolnej. Wraz z odzyskaniem przez Polsk臋 niepodleg艂o艣ci we wszystkich wst臋puje nadzieja na lepsze jutro. Wkr贸tce jednak nad krajem zn贸w zbieraj膮 si臋 ciemne chmury - do stolicy zbli偶a si臋 ofensywa bolszewicka. Echo niesie odg艂osy wystrza艂贸w, powietrze pachnie krwi膮... Zawieruchy wojny nie omijaj膮 str贸偶贸wki, w kt贸rej Maciej i Staszka na przek贸r wszystkiemu usi艂uj膮 ocali膰 sw贸j ma艂y 艣wiat od zag艂ady. Czy mo偶na przywr贸ci膰 do 偶ycia serce skute lodem? Czy ka偶dy zas艂uguje na przebaczenie? Czy mi艂o艣膰 zdo艂a uleczy膰 nawet najbardziej bolesne rany? W burzliwych czasach jedyn膮 spokojn膮 przystani膮 s膮 dom oraz najbli偶si. W ich ramionach mo偶na skry膰 si臋 nawet wtedy, gdy pozostaj膮 jedynie skrawki nadziei...
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Wznowienie jednej z najważniejszych powieści Wiesława Myśliwskiego, uznawanej za zwieńczenie tak zwanego nurtu wiejskiego. Burzliwe losy Szymona Pietruszki i jego brata Michała są punktem wyjścia do opowieści o polskiej wsi - jej zawiłej historii i odchodzącej w przeszłość tradycji. Jak zawsze u Myśliwskiego najistotniejszy jest jednak wymiar symboliczny, w kt贸ry zostajemy wprowadzeni od pierwszych zdań: "Wybudować gr贸b. To się tylko tak m贸wi. A kto nie budował, ten nie wie, co taki gr贸b kosztuje. Prawie tyle co dom. Choć gr贸b, m贸wią, też dom, tylko że na tamto życie. Bo wieczność nie wieczność, ale sw贸j kąt powinien człowiek mieć".
UWAGI:
U g贸ry ok艂.: Mi臋dzy przesz艂o艣ci膮 a wieczno艣ci膮.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Odpowiedź jest więcej niż oczywista. O niewolnictwie wspominali nie tylko obrońcy ludności wiejskiej, ale i obcokrajowcy oburzeni polskimi stosunkami. Tak zresztą określał kmieci każdy, kto m贸wił o nich: chłopi pańszczyźniani, a w domyśle: niewolnicy pańszczyźniani. Dlatego pojawia się też inne pytanie. Czy w oczach polskiej elity chłopi byli w og贸le ludźmi? O tej najliczniejszej i najważniejszej części społeczeństwa pisano: bydło, psy, chodzące rzeczy.
Kamil Janicki sprawnie rozprawia się z wizją sielankowej, dawnej polskiej wsi. Według niego radości prowincjonalnego życia były zarezerwowane tylko dla dziedzica i zarządcy jego majątku. Dla chłop贸w zostawała marna egzystencja bez perspektyw na przyszłość, a jedyną rzeczą, jaką mogli uczynić w takiej sytuacji, to po prostu zbiec.
UWAGI:
Bibliografia na stronach: 305-322. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Kamil Janicki.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Galicja, rok 1902. Niepiśmienny chłop Włodek Gajda słyszy w karczmie opowieść miejscowego nauczyciela o mlekiem i miodem płynącej Brazylii. Zafascynowany, podejmuje najważniejszą decyzję w życiu - z żoną Hanną i tr贸jką dzieci opuszczają ubogą wieś i wyruszają za ocean. Wierzą, że w krainie rzekomo ofiarowanej Polakom przez Matkę Boską czeka ich dostatnie życie.
Tymczasem już sama podr贸ż przynosi ogrom problem贸w. Biedacy muszą zmierzyć się z ludzką niegodziwością i bezdusznym systemem. W Bremie Gajdowie w odruchu serca przyjmują pod swoje skrzydła osamotnioną Zuzannę, c贸rkę warszawskiego dorożkarza. Dodatkowo Hannę dręczy skrywana tajemnica, kt贸ra jeszcze bardziej skomplikuje losy rodziny.
Jakie powitanie zgotuje Polakom Brazylia? Czy odnajdą się w obcym świecie? I czy ziemia obiecana okaże się rajem?
UWAGI:
Bibliografia na stronie [295]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Sabina Waszut.
Galicja, rok 1902. Niepi艣mienny ch艂op W艂odek Gajda s艂yszy w karczmie opowie艣膰 miejscowego nauczyciela o mlekiem i miodem p艂yn膮cej Brazylii. Zafascynowany, podejmuje najwa偶niejsz膮 decyzj臋 w 偶yciu - z 偶on膮 Hann膮 i tr贸jk膮 dzieci opuszczaj膮 ubog膮 wie艣 i wyruszaj膮 za ocean. Wierz膮, 偶e w krainie rzekomo ofiarowanej Polakom przez Matk臋 Bosk膮 czeka ich dostatnie 偶ycie. Tymczasem ju偶 sama podr贸偶 przynosi ogrom problem贸w. Biedacy musz膮 zmierzy膰 si臋 z ludzk膮 niegodziwo艣ci膮 i bezdusznym systemem. W Bremie Gajdowie w odruchu serca przyjmuj膮 pod swoje skrzyd艂a osamotnion膮 Zuzann臋, c贸rk臋 warszawskiego doro偶karza. Dodatkowo Hann臋 dr臋czy skrywana tajemnica, kt贸ra jeszcze bardziej skomplikuje losy rodziny. Jakie powitanie zgotuje Polakom Brazylia? Czy odnajd膮 si臋 w obcym 艣wiecie? I czy ziemia obiecana oka偶e si臋 rajem?
Tom 2
Listy z czarnych miast
Lata 20. XX wieku - czas przemian, niepokoj贸w i rosn膮cych nadziei. Na pocz膮tku ubieg艂ego stulecia obietnice lepszego 偶ycia zawiod艂y g贸rnicz膮 rodzin臋 Bednarzy ze 艢l膮ska do Westfalii. Teraz wracaj膮, aby zag艂osowa膰 w plebiscycie. G艂臋boko wierz膮, 偶e ich ukochana ziemia zostanie przy艂膮czona do Polski. Losy rodziny splataj膮 si臋 z burzliw膮 histori膮 G贸rnego 艢l膮ska, a marzenia o spojonym 偶yciu okazuj膮 si臋 mrzonk膮. Po trzecim powstaniu 艣l膮skim rodzina wyrusza w kolejn膮 podr贸偶 - tym razem do wykrwawionej wojn膮 Francji, kt贸ra kusi g贸rnik贸w obietnic膮 dobrze p艂atnej pracy. Czy Bednarze odnajd膮 szcz臋艣cie na obcej ziemi? I czy listy z odleg艂ej Brazylii pomog膮 odzyska膰 nadziej臋? "Listy z czarnych miast" to drugi tom przejmuj膮cej serii "Emigranci", to pe艂na zaskakuj膮cych zwrot贸w akcji opowie艣膰 o poszukiwaniu domu, mi艂o艣ci, a przede wszystkim samego siebie.
Tom 3
Pod stepowym niebem
Na stepach Kazachstanu ro艣nie pio艂un, a czy rozkwitnie tu mi艂o艣膰? Stanis艂aw贸w, rok 1940. W bezsenn膮 noc Olga Jelska dr偶y nad losem swojej rodziny. Jej m膮偶 zosta艂 osadzony w obozie w Kozielsku, ona otrzyma艂a nakaz opuszczenia wygodnego mieszkania. A to dopiero pocz膮tek gehenny. Za kilka godzin zako艅czy si臋 dotychczasowe 偶ycie Olgi: z tr贸jk膮 dzieci wsi膮dzie do poci膮gu oznaczonego czerwon膮 gwiazd膮 i wyruszy w nieznane. Wraz z ni膮 s膮siedzi, znajomi i setki innych Polak贸w - wszyscy tak samo przera偶eni i niepewni przysz艂o艣ci. Czy delikatna kobieta podo艂a trudom wysiedlenia? Czy poradzi sobie z nieprzychyln膮 przyrod膮 i brutalnym komendantem ko艂chozu w Priesnogorkowce? A przede wszystkim - czy zdo艂a ochroni膰 dzieci? "Pod stepowym niebem", trzeci tom sagi EMIGRANCI, to oparta na faktach opowie艣膰 o sile kobiet, kt贸re wpl膮tane w tragiczne wydarzenia II wojny 艣wiatowej musia艂y zosta膰 wojowniczkami.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Historia ludzi, kt贸rzy z popiołem w sercu powracają z p贸l bitewnych Europy do Polski - ich legenda podtrzyma narodowe dzieje.
Kochliwy szlachcic Rafał Olbromski popada w tarapaty. Wypędzony przez ojca z domu trafia pod opiekę księcia Gintułta i wchodzi w kręgi masonerii. Spotyka przyjaciela z lat szkolnych, Krzysztofa Cedrę, i dzięki niemu zostaje wprowadzony na warszawskie salony. Wieści przynoszone z Europy przez byłych legionist贸w polskich sprawiają, że przyjaciele podejmują eskapadę do armii napoleońskiej, wierząc, iż walka przyniesie upragnioną wolność.
UWAGI:
Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Stefan 呕eromski.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Porywająca historia rodzin na tle wydarzeń, kt贸re zmieniły losy Polski.
Powstanie styczniowe zbiera krwawe żniwo. Wojciech Trzos z obawy przed karą ukrywa się i wpada w tarapaty. U owdowiałej Cecylii pojawia się adorator, lecz w przeciwieństwie do swej bratowej, kobieta nie jest zainteresowana ponownym zamążp贸jściem. W sercu Gustawa Zaleskiego odradza się miłość do Eulalii, jednak na drodze do ich szczęścia stoi Gertruda, kt贸ra nie akceptuje związku c贸rki.
Czy miłość pięknej szlachcianki i kupca ma szansę na pokonanie piętrzących się trudności? Jak potoczą się losy Wojtka? Czy Maksymilian zapomni o przeszłości i wybaczy mordercom swej rodziny?
UWAGI:
Na ok艂adce: Porywaj膮ca historia rodzin na tle wydarze艅, kt贸re zmieni艂y losy Polski. Bibliografia na stronie [365]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Edyta 艢wi臋tek.
Antoni Parnicki, zakochany w Kornelii - 偶onie swego s膮siada i przyjaciela, tkwi w zawartym z rozs膮dku ma艂偶e艅stwie z Cecyli膮 Zalesk膮. Brat Cecylii jest emisariuszem powsta艅czym. Na obrze偶ach puszczy Niepo艂omickiej, po s膮siedzku z dwoma szlacheckimi rodami: Parnickich i 呕elechowskich, 偶yje rodzina Trzos贸w - wolnych kmieci, kt贸rych korzenie si臋gaj膮 czas贸w kr贸la Kazimierza Wielkiego. W skutek nieszcz臋艣liwego wypadku na rodzin臋 Trzos贸w zostaje rzucona kl膮twa. Mieszka艅cy dziewi臋tnastowiecznej Galicji pod zaborem austriackim nie maj膮 艂atwego 偶ycia. Ch艂opi pa艅szczy藕niani, n臋kani nieurodzajami, tyfusem i choler膮, marz膮 o zrzuceniu jarzma niewoli. Zubo偶a艂a szlachta podrywa si臋 do nier贸wnej walki z zaborc膮, lecz ich zryw zostaje krwawo st艂umiony przez zbuntowanych kmieci.
Tom 2
Przekl臋ci
Porywaj膮ca historia rodzin na tle wydarze艅, kt贸re zmieni艂y losy Polski. Powstanie styczniowe zbiera krwawe 偶niwo. Wojciech Trzos z obawy przed kar膮 ukrywa si臋 i wpada w tarapaty. U owdowia艂ej Cecylii pojawia si臋 adorator, lecz w przeciwie艅stwie do swej bratowej, kobieta nie jest zainteresowana ponownym zam膮偶p贸j艣ciem. W sercu Gustawa Zaleskiego odradza si臋 mi艂o艣膰 do Eulalii, jednak na drodze do ich szcz臋艣cia stoi Gertruda, kt贸ra nie akceptuje zwi膮zku c贸rki. Czy mi艂o艣膰 pi臋knej szlachcianki i kupca ma szans臋 na pokonanie pi臋trz膮cych si臋 trudno艣ci? Jak potocz膮 si臋 losy Wojtka? Czy Maksymilian zapomni o przesz艂o艣ci i wybaczy mordercom swej rodziny?
Tom 3
Zwyci臋scy
Po latach daremnych oczekiwa艅 Weronice i Nikodemowi Zalipiakom rodzi si臋 syn Gabriel. Bernadeta, w obawie, by nie zi艣ci艂a si臋 kl膮twa z przesz艂o艣ci, ponownie podejmuje pr贸b臋 odnalezienia cudownego 藕r贸d艂a na Studzie艅cu. Poczynania kobiety nara偶aj膮 na szwank jej ma艂偶e艅stwo, poniewa偶 Prokop zaczyna podejrzewa膰, 偶e przed laty Bernadet臋 po艂膮czy艂 romans z Antonim Parnickim. Dodatkow膮 zgryzot膮 Prokopa jest brak godnego dziedzica ojcowizny. Ostatecznie m臋偶czyzna postanawia, 偶e po jego 艣mierci maj膮tek przejmie syn Wojciecha, Klemens. Polacy na prze艂omie XIX i XX wieku nie porzucaj膮 roje艅 o wyzwoleniu ojczyzny z jarzma niewoli. Szansa na suwerenno艣膰 pojawia si臋 wraz z wybuchem wojny. Czy podejrzenia Prokopa oka偶膮 si臋 s艂uszne? Czy rodziny Parnickich i Trzos贸w po艂膮czy co艣 wi臋cej ni偶 wsp贸lne interesy? Jak potocz膮 si臋 losy m艂odego gospodarza? Czy w czasie nadciagaj膮cej nieub艂aganie wojennej zawieruchy znajdzie si臋 czas na mi艂o艣膰? Edyta 艢wi臋tek zabiera nas do Polski na prze艂omie XIX i XX wieku, maluj膮c poruszaj膮cy obraz tamtejszych zwyczaj贸w, przekona艅 i relacji mi臋dzy lud藕mi.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 008676 od dnia 2024-05-07 Wypo偶yczona, do dnia 2024-06-06
