8 lutego 1978 roku siedemdziesięciopięcioletni emerytowany policjant Walther Becker stanął przed sądem w Hamburgu za udział w likwidacji wierzbnickiego getta. Strona oskarżenia powołała kilkudziesięciu świadkĂłw - ocalonych z obozĂłw pracy w Starachowicach - ktĂłrzy zeznali, że komendant odegrał aktywną rolę w tragicznych wydarzeniach z 27 października 1942 roku. W uzasadnieniu wyroku sąd stwierdził jednak, że zeznania te nie są wiarygodne. Becker opuścił budynek sądu jako wolny człowiek. Sprawiedliwość ofiarom postanowił oddać uznany amerykański badacz. Świadectwo 292 ocalałych stało się podstawą drobiazgowego historycznego śledztwa. Christopher R. Browning niczym detektyw prĂłbuje dowiedzieć się prawdy o losach ŻydĂłw z Wierzbnika - tych nielicznych, ktĂłrym udało się przeżyć getto, pracę niewolniczą i obozy koncentracyjne - skupiając się głĂłwnie na okresie od 27 października 1942 do likwidacji obozĂłw starachowickich w lipcu 1944. Swoje rozważania opiera na najtrudniejszym z punktu widzenia historyka źrĂłdle - ludzkiej pamięci. Nie znaleziono jeszcze wystarczająco dobrego aparatu krytycznego dla opracowania wspomnień przywoływanych po latach. Opowieści świadkĂłw obarczone są skutkami wszystkich procesĂłw, ktĂłre dotykają ludzkiej pamięci: wyparcia, zapomnienia, przetworzenia, skłonności do ulegania stereotypom i uogĂłlnieniom. Wnikliwie analizując ich słowa, Browning krok po kroku zmierza jednak do zbudowania spĂłjnego opisu wydarzeń. Czytelnik otrzymuje nie tylko niezwykłą mikrohistoryczną rekonstrukcję wyizolowanego obozowego świata, ktĂłrym rządzą skomplikowane mechanizmy i relacje, w ktĂłrym fundamentalne moralne nakazy straciły sens, a każdy wybĂłr oznaczał czyjąś krzywdę, nikomu nie gwarantując przetrwania. Zostaje rĂłwnież postawiony wobec pytania o prawo do oceniania cudzych uczynkĂłw.