Autorka Służących do wszystkiego wraca do tematu wiejskich kobiet, ale tym razem to opowieść zza drugiej strony drzwi chłopskiej chałupy. Podczas gdy Maryśki i Kaśki wyruszają do miast, by usługiwać w pańskich domach, na wsiach zostają ich siostry i matki: harujące od świtu do nocy gospodynie, folwarczne wyrobnice, mamki, dziewki pracujące w bogatszych gospodarstwach. Marzące o własnym ł贸żku, butach, szkole i o zostaniu panią. Modlące się o posag, byle "nie wyjść za dziada" i nie zostać wydane za morgi. Dzielące na czworo zapałki, by wyżywić rodzinę. Często analfabetki, bo "babom szkoły nie potrzeba".
Nasze babki i prababki.
Joanna Kuciel-Frydryszak daje wiejskim kobietom głos, by opowiedziały o swoim życiu: codziennym znoju, lękach i marzeniach. Ta mocna, głęboko dotykająca lektura pokazuje siłę kobiet, ich bezgraniczne oddanie rodzinie, ale też pragnienie zmiany i nier贸wną walkę o siebie w patriarchalnym społeczeństwie.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 471-489. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Joanna Kuciel-Frydryszak.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 000611 od dnia 2024-05-02 Wypo偶yczona, do dnia 2024-06-03
REZERWACJE:
OPERACJE:
W kolejce czeka 5 os贸b. W kolejno艣ci: 000370008616019406012823015262
W wigilijną noc 1863 roku w lubelskiej wsi przychodzi na świat chłopiec o niezwykłych niebieskich oczach. Jego los wydaje się przesądzony - będzie jednym z milion贸w chłop贸w w nieistniejącej na mapie Rzeczpospolitej. Lecz w sercu dorastającego Macieja rodzi się marzenie - chciałby sam napisać historię swojego życia...
Czas przemija, jedna wojna przechodzi w drugą, państwa znikają i pojawiają się na mapach. Szalejące w Europie wichry historii nie omijają ani małej wioski, ani wielkiego miasta, o kt贸rym skrycie śni Maciej. W tym niespokojnym świecie jedynym, czego może uchwycić się człowiek, jest dłoń drugiego człowieka, a prawdziwym cudem codzienności pozostaje niezmiennie rodzina.
UWAGI:
Stanowi cz臋艣膰 1. cyklu. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Maria Paszy艅ska.
W wigilijn膮 noc 1863 roku w lubelskiej wsi przychodzi na 艣wiat ch艂opiec o niezwyk艂ych niebieskich oczach. Jego los wydaje si臋 przes膮dzony - b臋dzie jednym z milion贸w ch艂op贸w w nieistniej膮cej na mapie Rzeczpospolitej. Lecz w sercu dorastaj膮cego Macieja rodzi si臋 marzenie - chcia艂by sam napisa膰 histori臋 swojego 偶ycia... Czas przemija, jedna wojna przechodzi w drug膮, pa艅stwa znikaj膮 i pojawiaj膮 si臋 na mapach. Szalej膮ce w Europie wichry historii nie omijaj膮 ani ma艂ej wioski, ani wielkiego miasta, o kt贸rym skrycie 艣ni Maciej. W tym niespokojnym 艣wiecie jedynym, czego mo偶e uchwyci膰 si臋 cz艂owiek, jest d艂o艅 drugiego cz艂owieka, a prawdziwym cudem codzienno艣ci pozostaje niezmiennie rodzina.
Tom 2
Skrawki nadziei
Ciszakowie wiod膮 spokojne 偶ycie w warszawskiej kamienicy na Smolnej. Wraz z odzyskaniem przez Polsk臋 niepodleg艂o艣ci we wszystkich wst臋puje nadzieja na lepsze jutro. Wkr贸tce jednak nad krajem zn贸w zbieraj膮 si臋 ciemne chmury - do stolicy zbli偶a si臋 ofensywa bolszewicka. Echo niesie odg艂osy wystrza艂贸w, powietrze pachnie krwi膮... Zawieruchy wojny nie omijaj膮 str贸偶贸wki, w kt贸rej Maciej i Staszka na przek贸r wszystkiemu usi艂uj膮 ocali膰 sw贸j ma艂y 艣wiat od zag艂ady. Czy mo偶na przywr贸ci膰 do 偶ycia serce skute lodem? Czy ka偶dy zas艂uguje na przebaczenie? Czy mi艂o艣膰 zdo艂a uleczy膰 nawet najbardziej bolesne rany? W burzliwych czasach jedyn膮 spokojn膮 przystani膮 s膮 dom oraz najbli偶si. W ich ramionach mo偶na skry膰 si臋 nawet wtedy, gdy pozostaj膮 jedynie skrawki nadziei...
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Przywykliśmy do interpretacji rasizmu jako zestawu stereotyp贸w i uprzedzeń. Przemysław Wielgosz proponuje znacznie głębszą analizę tego zjawiska, poszukując jego korzeni w długiej historii narodzin i ekspansji kapitalizmu. W fascynującej książce łączy dwie, rzadko rozpatrywane razem perspektywy: lokalną, odnosząca się do pańszczyzny i p贸źniejszego "urasowienia" klasy ludowej w naszej części Europy, oraz globalną, związaną z rozwojem niewolnictwa i "wynalazkiem rasy" w basenie p贸łnocnego Atlantyku. Poruszając się swobodnie między historią i wsp贸łczesnością, odwołując się do badań z zakresu filozofii, socjologii i nauk ekonomicznych oraz - co przydaje książce nerwu - do znanych obraz贸w filmowych, autor pokazuje, jak kapitalizm "dzieli i rządzi", wytwarzając hierarchie i tożsamościowe przeciwieństwa, oraz jak antagonizuje grupy, kt贸re potencjalnie mogłyby mu się wsp贸lnie przeciwstawić. W skali światowej rolę tę odgrywa, zdaniem autora, europocentryzm - w jego rozmaitych odsłonach i przebraniach: kradzieży historii, oświeceniowej filozofii, orientalizmu, kolonializmu i kulturalizmu.
UWAGI:
Bibliografia, netografia na stronach 319-[332]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Przemys艂aw Wielgosz.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
"Ludowa historia Polski" to opowieść o tym, co zostało w polskiej pamięci zakłamane, albo z niej wyparte. To historia 90 proc. Polak贸w — ubogich i niewykształconych, tych, kt贸rzy mieli ciężko pracować i słuchać narodowych elit — od początku Polski aż do czas贸w wsp贸łczesnych.
Gł贸wnym przedmiotem książki jest władza — władza tych, kt贸rzy w społeczeństwie są na g贸rze nad tymi, kt贸rzy są na dole — oraz instytucje społeczne, kt贸re służyły elitom do przejmowania tego, co wyprodukował lud. To nie tylko więc historia poddaństwa i pańszczyzny, ale także relacji w fabryce i w biurze w XIX w. To historia ludowa, a nie narodowa: mniej interesują mnie wojny i powstania, a bardziej to, jak ich sukcesy i klęski zmieniały relacje pomiędzy mieszkańcami naszego kraju, Polakami, Żydami, Ukraińcami i innymi mniejszościami.
To także historia idei — idei, kt贸re uzasadniały sprawowanie władzy przez pana nad poddanymi, przez fabrykanta czy dyrektora nad robotnikami. Elity wytwarzały wiele uzasadnień dla swojego statusu i te uzasadnienia zmieniały się w czasie. Śledzę ich ewolucję. R贸wnolegle trwała także dyskusja o emancypacji i r贸wności. Zwolennicy tych idei zwykle jednak byli na naszych ziemiach w mniejszości.
To wreszcie historia buntu i oporu — sabotażu w pracy, buntu przeciwko pańszczyźnie, strajku w fabrykach. Było ich w historii Polski bardzo wiele, niekiedy niesłychanie okrutnych, ale także przemocy stosowanej powszechnie w życiu codziennym.
UWAGI:
Bibliografia. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Adam Leszczy艅ski.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Chłopska fotografia - ta rodzinna, prywatna - nie ma zwykle odrębnego miejsca w archiwach czy instytucjach. Przez wiele dekad mało kto się nią interesował, nie była traktowana jako część "narodowego dziedzictwa", a śladowa liczba zachowanych zbior贸w pozwala sobie wyobrazić, ilu zdjęć i historii nie da się nigdy odzyskać. Agnieszka Pajączkowska opisuje wybrane chłopskie zdjęcia, a swoje spostrzeżenia uzupełnia o rozmowy, zapisy historii m贸wionej, dokumenty, mikroreportaże, rozważania teoretyczne, cytaty z esej贸w o fotografii i nowe refleksje dotyczące historii ludowej. Rdzeniem książki pozostaje pytanie, czym właściwie jest to, co widzimy. Czego fotografia nie pokazuje i nie rozstrzyga? To nie tyle opowieść o osobach widocznych na zdjęciach, ile o samych zdjęciach i tych, kt贸rzy je wykonywali - o ich motywacjach, warsztacie pracy, miejscu w wiejskiej społeczności. Tak oglądane chłopskie fotografie pozwalają spojrzeć z mniej oczywistej perspektywy na polską historię XX wieku. Nieprzezroczyste to pr贸ba zwr贸cenia spojrzenia na to, co dotychczas było zauważalne zbyt rzadko - na trzeci plan, na tło, rzeczy i ludzi poza kadrem.
UWAGI:
Bibliografia, filmografia, netografia na stronach 407-[414]. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Agnieszka Paj膮czkowska.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 000179 od dnia 2024-05-02 Wypo偶yczona, do dnia 2024-07-03
Kim był Jakub Szela? Rżnącym pan贸w zdegenerowanym mordercą, oswobodzicielem chłop贸w, a może bojownikiem walki klasowej?
W polskiej historii i kulturze mało jest postaci r贸wnie znanych i jednocześnie o tak zakłamanej historii jak on. Mimo że od prawie dwustu lat powstawały o nim niezliczone pieśni, wiersze, powieści i prace naukowe, do dzisiaj otacza go tajemnica. Przetrwały o nim trzy gł贸wne legendy. Pierwszą wymyśliła tuż po rabacji galicyjskiej wroga mu szlachta i dzięki swej dominującej pozycji utrwaliła w polskiej kulturze obraz krwiożerczego przestępcy. Sprzeciw wobec tej kłamliwej narracji przyszedł jednak ze wsi, gdzie chłopi uznali Szelę za bohatera, kt贸ry walnie przyczynił się do zniesienia pańszczyzny w 1848 roku. Z kolei po drugiej wojnie światowej komuniści - w uznaniu dla jego rewolucyjnych instynkt贸w - wzięli go sztandary, a jego imię zapisali złotymi zgłoskami w podręcznikach. Ich sukces był jednak chwilowy.
UWAGI:
Bibliografia na stronach [379]-398. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Ryszard Jamka.
DOST臉PNO艢膯:
Dost臋pny jest 1 egzemplarz. Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
Odpowiedź jest więcej niż oczywista. O niewolnictwie wspominali nie tylko obrońcy ludności wiejskiej, ale i obcokrajowcy oburzeni polskimi stosunkami. Tak zresztą określał kmieci każdy, kto m贸wił o nich: chłopi pańszczyźniani, a w domyśle: niewolnicy pańszczyźniani. Dlatego pojawia się też inne pytanie. Czy w oczach polskiej elity chłopi byli w og贸le ludźmi? O tej najliczniejszej i najważniejszej części społeczeństwa pisano: bydło, psy, chodzące rzeczy.
Kamil Janicki sprawnie rozprawia się z wizją sielankowej, dawnej polskiej wsi. Według niego radości prowincjonalnego życia były zarezerwowane tylko dla dziedzica i zarządcy jego majątku. Dla chłop贸w zostawała marna egzystencja bez perspektyw na przyszłość, a jedyną rzeczą, jaką mogli uczynić w takiej sytuacji, to po prostu zbiec.
UWAGI:
Bibliografia na stronach: 305-322. Oznaczenia odpowiedzialno艣ci: Kamil Janicki.
DOST臉PNO艢膯:
Zosta艂a wypo偶yczona Pozycj臋 mo偶na wypo偶yczy膰 na 30 dni
WYPO呕YCZY艁:
Na kart臋 013307 od dnia 2024-04-06 Wypo偶yczona, do dnia 2024-05-06
